Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. (SNC)

Hits: 141

Marjolein trof in haar tuin (Schenkel) de rups aan van de Windepijlstaart (Agrius convolvuli; foto Marjolein Martveld). Een grote nachtvlinder (5 cm) die in deze regio haar eitjes afzet op Haagwinde (“piespotjes”). De rups is 9-10 cm lang en pinkdik; de kleur varieert van groen tot bruine schakeringen. De soort is vrij zeldzaam en voor zover ik weet is dit de eerste waarneming in Capelle. De rups verpopt onder de grond. De vlinder zelf (foto internet) trekt in najaar naar het zuiden.

Zo zie je maar weer dat zelfs zo’n ongewenste tuinwoekeraar toch belangrijk is voor een prachtige vlinder!

Op Haagwinde (Convolvulus sepium) in het Schollebos trof ik nog een soort aan die van deze plant afhankelijk is: de Winderoest (Puccinia convolvuli), een schimmel behorende tot de Roesten (Pucciniaceae). Roesten hebben een ingewikkelde voortplanting. Zou algemeen zijn, maar waarnemingen zijn beperkt (tja, wie let daar op…). In Schollebos ook de Peer-Jeneverbesroest en de Amandelwilgroest aanwezig.

Op de bloemschermen van Gewone Berenklauw krioelde het van de Soldaatjes (Weekschildkevers, familie Cantharidae). Deze hier is de meest algemene soort: Kleine Rode Weekschildkever (Rhagonycha fulva). Vaak in grote aantallen parend op de bloemschermen. Ze eten kleine insecten, nectar en stuifmeel. Ook op de schermen van andere schermbloemigen te zien zoals Fluitenkruid dat nu echter is uitgebloeid.

Witte Reus (Volucella pellucens; foto internet). In dit geval geen wasmiddel, maar een grote zweefvliegsoort. Naast bijen en hommels spelen ook zweefvliegen een belangrijke rol bij de bestuiving van planten. De Witte Reus is algemeen en goed herkenbaar. De eitjes worden gelegd in nesten van Gewone Wesp, Duitse Wesp en Hoornaar; de larven voeden zich daar met het afval in die nesten. Niet doodslaan a.u.b. , ze steken niet!

Stokroossnuitkever (Rhopalapion longirostrae; foto Rob van Dorland). Een mooie macrofoto van dit parend paartje. De soort is “monofaag” (uitsluitend levend van) op Stokroos , een tuinplant die ook verwilderd is (o.a. in Vlindertuin en de 2 Insectenburchten in Schollebos). Kenmerkend is natuurlijk de extreem lange “snuit” van vooral het vrouwtje (bijna net zo lang als de rest van het lichaam). Die “snuit” is een extreem vergroeid samenstel van monddelen waarmee hij eet en knaagt.

Stokroos (Alcea rosea). Oorspronkelijk afkomstig uit West-Azië, behoort tot de Kaasjeskruidfamilie (Malvaceae). In 16e eeuw in Nederland geïmporteerd. Diverse kleurvarianten als cultivar. De stokroossnuitkevers eten de zaden, bladeren en bloemen, maar de schade voor de plant is slechts gering. Ze leggen hun eitjes in de bloemknoppen waarna de larven zich verder ontwikkelen in de vrucht. De kever zelf is ook uit Azië afkomstig, maar werd pas in 1993 in Nederland voor het eerst waargenomen; inmiddels is de kever algemeen waar stokrozen voorkomen.

Naast beestjes natuurlijk ook leuke bloemen.

Gewone Engelwortel (Angelica sylvestris). Op een enkele plaats in Schollebos bloeiend langs oevers. Een grote, prachtige plant behorend tot de familie Schermbloemigen (Apiaceae, vroeger Umbelliferae). Belangrijke voedselplant voor Zweefvliegen en Soldaatjes (zie boven). Niet verwarren met de zeer schadelijke invasieve exoot  Reuzenberenklauw! De bloemschermen van alle soorten lijken allemaal op elkaar!

Heelblaadjes (Pulicaria dysenterica). Langs de oever van de “ijsvogelvijver” in het Schollebos volop bloeiend. Voorheen op meer plaatsen, maar door intensief maaien nog maar op deze ene plaats. Hopelijk met het nieuwe maairegime weer op meer plaatsen terugkerend. Behoort tot de familie van Samengesteldbloemigen (Compositae) of nu anders benoemd Asterachtigen (Asteraceae). “Samengesteld” want elk bloemhoofdje bestaat uit wel 100 echte buisbloempjes (de gele korreltjes in het midden) en de lintbloempjes daar omheen, net als bij madeliefjes bijv. Omdat die kleine buisbloemetjes afzonderlijk geen insecten zouden trekken om bestoven te worden moet je een list verzinnen: bij elkaar gaan zitten met versiering eromheen, waardoor je op een echte bloem lijkt!  De plant werd vroeger gebruikt als medicijn tegen dysenterie, maar of dit werkte?? Overigens “Heelblaadjes” is enkelvoud: hoe luidt het meervoud??

En dan nog een “alien”:

Heksenboter (Fuligo septica). Een Slijmzwam (Myxomyceet), eigenlijk geen echte zwam/schimmel. Het “Plasmodium” – hier op foto – is eigenlijk 1 monsterachtig grote cel dat zich al kruipend voedt met micro-organismen op dood hout. Uiteindelijk verhardt de buitenrand en worden er sporen gevormd die zich verspreiden door wind. Algemeen.

Tot slot:

SNC test het water bij hondenstrandje in Schollebos 1x per week op Blauwalg. De test op31 juli was helaas positief. Een waarschuwingsbord is geplaatst. Indien een volgende test weer negatief is (geen blauwalg) zal SNC het bord afdekken.

SNC heeft gemeente erop geattendeerd dat langs Spartaterrein-Schollebos 2 dode Iepen staan (Iepziekte) die verwijderd moeten worden, wat inmiddels ook is gebeurd.