blog archief

20 12 2017 Rood en Groen

Bezoeken: 36

Rood en Groen

Van oudsher horen de kleuren rood en groen bij de kerst. In menig kerststukje zit een takje hulst met rode bessen en kerstkaarten zijn vaak getooid met een afbeelding ervan. De hulst is de enige inheemse loofboom die in de winter zijn blad niet laat vallen. Niet elke boom krijgt bessen. Dit komt omdat de hulst tweehuizig is: bomen hebben óf alleen mannelijke óf alleen vrouwelijke bloemen. Alleen de vrouwelijke bomen dragen bessen. De bessen zijn enigszins giftig voor mensen. De onderste takken dragen bladeren met zeer scherpe stekels, waardoor ze beschermd zijn tegen vraat door vee. Boven in de boom heeft het blad nauwelijks stekels.

Bij de Taxus baccata komen we deze kleurencombinatie ook tegen. Dit is een naaldboom die we meestal gewoon taxus noemen. De boom of struik heeft zachte donkergroene naaldvormige bladeren, waardoor hij er een beetje somber uitziet. Dat kan een reden zijn waarom hij vaak op begraafplaatsen wordt aangeplant. Dankzij zijn jaarronde groene uiterlijk is een taxushaag zeer geschikt als erfafscheiding. De taxus is een langzame groeier en één knipbeurt per jaar volstaat. Eind oktober dragen sommige bomen rode schijnbessen en andere bomen helemaal niet, omdat de taxus, net als de hulst, tweehuizig is.

De meest gebruikte Nederlandse naam voor taxus is venijnboom. Een goedgekozen naam, want de naalden en de zaden van de taxus zijn zeer giftig voor mens en dier. Alleen het zachte rode vruchtvlees rondom het harde zaad is eetbaar (maar dat zou ik toch niet uitproberen). Paarden, runderen en kleinvee, maar ook honden kunnen na het eten van slechts 100-200 gram taxusnaalden doodgaan! De naalden bieden geen bescherming tegen vraat, zodat dieren serieus gevaar kunnen lopen. In de naalden van vooral jonge scheuten zit echter ook een stof waarvan een medicijn gemaakt kan worden. Dit middel (Taxol) wordt toegepast bij de behandeling van eierstok- en borstkanker. Voor de productie van dit medicijn wordt gebruik gemaakt van snoeiafval. Er is veel materiaal nodig en in sommige gemeenten is er een centraal inzamelingspunt voor. Daarom hierbij een oproep aan de gemeente om een inzamelingspunt te maken waar hoveniers en particulieren hun taxusafval kunnen brengen.

Taxus met bessen