blog archief

18 11 2020 Krulzomen

Weergaven: 142

Krulzomen

Als de herfstregens gaan vallen schieten de paddenstoelen uit de grond. Vooral kleurrijke soorten trekken de aandacht, gezien de vele foto’s die in deze krant zijn gepubliceerd. De Vliegenzwam wordt nog wel bij naam genoemd en een paddenstoel met een witte hoed in een grasveldje krijgt nog wel eens de naam champignon toebedeeld. Maar veel soorten worden aangeduid als “mooie paddenstoelen”. Maar ook voor kenners is het onmogelijk om de meer dan 5000 soorten die in ons land voorkomen direct in het veld te benoemen. Bij soorten die erg op elkaar lijken geeft soms de onderkant van de hoed belangrijke aanwijzingen. Bij de Plaatjeszwammen zitten daar de plaatjes (lamellen), waarop de sporen voor de voortplanting worden gevormd. Vaak is er iets af te leiden uit de vorm en de kleur daarvan, maar soms moet je met een microscoop bijvoorbeeld de sporen bekijken en meten om de juiste naam te vinden.

Er zijn ook wel handige trucjes om een paddenstoel direct te herkennen. Zoals de Gewone krulzoom (Paxillus involutus), die algemeen is in het stedelijk groen van Capelle. Vaak staat deze soort in groepen en altijd in de buurt van loofbomen en struiken, want hun ondergrondse schimmeldraden zijn verbonden met de wortels. Daardoor krijgt deze paddenstoel voedingsstoffen van de boom, en geeft er water en mineralen voor terug. Zijn geelbruine tot okerkleurige hoed kan tot 12 cm breed worden. De hoedrand is vooral bij jonge exemplaren sterk ingerold. Bij het verouderen verdiept het centrum zich en omdat de plaatjes langs de steel aflopen lijkt hij wat op een trechter. Maar hij behoort niet tot de grote groep van de Trechterzwammen, want daarvan zijn de plaatjes nooit bruin. De plaatjes staan dicht op elkaar en als je ze met een nagel van af de rand naar de steel duwt, brokkelen ze niet af, maar vervloeien karakteristiek tot een soort bruine appelmoes (zie inzet foto). Die kun je beter niet proeven, want deze paddenstoel is giftig!

Hij heeft echter wel een dubbelganger: als een Krulzoom in de buurt van elzen staat, kan het gaan om de Elzenkrulzoom (Paxillus filamentosus). Deze heeft ook een trechtervormige hoed, blijft wat kleiner en heeft platliggende donkere schubben op de hoed.